Nasz patron – prof. Wiktor Dega

WIKTOR DEGA to jeden z najwybitniejszych poznaniaków. Znakomity polski chirurg i ortopeda. Współtwórca rehabilitacji na świecie i twórca rehabilitacji w Polsce. Twórca pierwszej Katedry Medycyny Rehabilitacyjnej.

Urodził się 7 grudnia 1896 roku w Poznaniu.

Uczęszczał do Gimnazjum Marii Magdaleny, ale wybuch I wojny światowej sprawił, że musiał przerwać naukę i wdziać mundur żołnierski. W pruskiej armii służył do końca wojny. Później walczył w Powstaniu Wielkopolskim, a następnie służył w Wojsku Polskim.

Jeszcze będąc w armii zaborcy zdał maturę w Koblencji i podjął studia medyczne w Berlinie, które po przerwie kontynuował już w Warszawie. Ze stolicy wrócił do Poznania, gdzie w 1924 roku na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego uzyskał tytuł doktora. Habilitował się w 1933 roku, specjalizując się w ortopedii i chirurgii ortopedycznej. Przez ostatnie 2 lata przed wybuchem II wojny światowej był ordynatorem Oddziału Ortopedycznego Szpitala Wojewódzkiego w Bydgoszczy. Oddział ten został stworzony według planu W. Degi. W czasie Kampanii Wrześniowej pracował w Warszawie .Był ordynatorem Chirurgii dziecięcej w szpitalu im. Karola i Marii. Brał też udział w Powstaniu Warszawskim.

Po zakończeniu wojny wrócił do rodzinnego Poznania, gdzie w 1945 roku został profesorem nadzwyczajnym i rozpoczął kierowanie katedrą i Kliniką Ortopedii i Rehabilitacji Uniwersytetu Poznańskiego przy ul. 28 czerwca 1956 W 1948 roku stworzył drugi na świecie oddział rehabilitacji (pierwszy powstał w Nowym Jorku) w strukturach poznańskiej Akademii Medycznej. Fakt ten pozwolił na wdrożenie własnego programu kompleksowego leczenia chorób z upośledzoną czynnością narządu ruchu. Organizuje od podstaw Klinikę ortopedyczną z oddziałem rehabilitacji, warsztatami ortopedycznymi, pracownią psychologiczno – socjalną, szkołą podstawową i pracowniami specjalistycznymi.

Profesor zadziwił wszystkich upominając się o tworzenie zakładów leczniczych i rehabilitacyjnych dla dzieci, wśród których było szczególnie dużo okaleczonych podczas wojny i przez niewypały po wojnie. Postulował uchwalenie specjalnej ustawy dla kalek z wrodzonymi i nabytymi wadami narządu ruchu. W szkołach powszechnych miasta Poznania zorganizował bezpłatne kursy gimnastyki leczniczo-wyrównawczej dla dzieci z wadami postawy.

Wszechstronne zajęcie się kalekim dzieckiem już u schyłku lat 40-tych walnie przyczyniło się do uznania Wiktora Degi największą sławą w dziedzinie ortopedii w Polsce. Działalność na niwie rehabilitacji stała się podstawą do uznania Profesora za uczonego o prawdziwie międzynarodowych poglądach, służącego swą wiedzą i pracą całej ludzkości. W latach 1957 -67 profesor był ekspertem światowej Organizacji Zdrowia (WHO).Był konsultantem krajowym w rehabilitacji, ortopedii i traumatologii. W latach 1959-62 był rektorem Akademii Medycznej w Poznaniu. Z jego inicjatywy w 1960 roku powstaje pierwsza w Polsce ,a także na świecie Katedra Medycyny Rehabilitacyjnej. W tym samym roku zostaje współzałożycielem i pierwszym prezesem Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem.

Profesor Wiktor Dega był laureatem licznych nagród i wyróżnień polskich i zagranicznych.

Międzynarodowe Towarzystwo Rehabilitacyjne uhonorowało go w 1965  roku   prestiżową nagrodą im. Alberta Laskera, zwaną „Noblem Rehabilitacji”. Dzieci przyznały mu swoją nagrodę Order Uśmiechu, którego był pierwszym Kawalerem .
Kilka uczelni  w kraju i za granicą nadało profesorowi Dedze tytuł doktora  honoris causa.

W jego dorobku naukowym znajduje się ok.300 publikacji, wykształcił liczne grono uczniów, kontynuatorów swojej idei.
Jest to idea bardzo ludzka -„ Okrucieństwem byłoby chronić człowieka przed śmiercią, a nie dać mu nadziei na sprawność, powrót do normalnego świata…  .”

Profesor od 1967 roku przebywał na emeryturze, ale zachował niezwykłą aktywność naukową i społeczną do ostatnich lat swojego życia..
11 listopada 1994 roku w wyniku szkolnego referendum profesor Wiktor Dega został przez nauczycieli, uczniów i rodziców wybrany na patrona naszej szkoły.
Przedstawiciele naszej szkolnej społeczności zdążyli jeszcze przed śmiercią prof. Degi złożyć mu gratulacje i uzyskać zgodę na nadanie jego imienia XV Liceum Ogólnokształcącemu .

Zmarł 16 lutego 1995 roku, a 27 lutego został pochowany z honorami wojskowymi na Cmentarzu w Junikowie.

Tradycją naszego liceum  jest to, że w rocznicę urodzin Wiktora Degi obchodzony jest  Dzień Patrona. Podczas godzin wychowawczych wychowawcy klas pierwszych zapoznają uczniów z jego biografią, co stanowi wstęp do organizowanego później Szkolnego Konkursu Wiedzy o Wiktorze Dedze.
W holu szkoły prezentowana jest  okolicznościowa gazetka, przedstawiająca najważniejsze fakty z życia osobistego i zawodowego Profesora.
Następnie  delegacja uczniów wszystkich klas  pod opieką wychowawców udaje się na Cmentarz Junikowski, gdzie  na grobie rodzinnym Degów  składa wieniec od społeczności szkoły i zapala znicze.

Od 22 maja do  do 31 grudnia 2018 roku prezentowana będzie wystawa poświęcona prof. Wiktorowi Dedze, przygotowana przez Muzeum we współpracy z Ortopedyczno-Rehabilitacyjnym Szpitalem Klinicznym im. W. Degi UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu.
Wystawa,  objęta  honorowym  patronatem  JM Rektora  UMP  prof.  dr.  hab.  Andrzeja  Tykarskiego,  powstała  jako  trzecia część cyklu ekspozycji czasowych ukazujących sztandarowe postaci poznańskiej ortopedii.  Poprzednie to wystawy  biograficzne
„Prof. nadzw. dr hab. ortopedii Franciszek Raszeja – historia przedwcześnie przerwana” oraz „Prof. nadzw. dr hab. ortopedii Ireneusz Wierzejewski – rodzinie, medycynie, ojczyźnie”.
Organizatorzy wystawy starali się przedstawić sylwetkę prof. W. Degi możliwie wszechstronnie, ukazując jego życie zawodowe, prywatne oraz zaangażowanie społeczne i patriotyczne. Wystawa skierowana jest nie tylko do lekarzy specjalistów i studentów medycyny, ale do szerokiego grona odbiorców zainteresowanych historią miasta i regionu. Wykorzystano część bogatych materiałów archiwalnych stanowiących spuściznę prof. Degi, które są własnością Katedry i Zakładu Historii i Filozofii Nauk Medycznych UMP,  materiały  znajdujące  się  w  zbiorach  archiwum   Ortopedyczno – Rehabilitacyjnego   Szpitala  Klinicznego
im. W. Degi oraz dokumenty udostępnione przez Archiwum UMP i Archiwum Państwowe w Poznaniu.

Zdjęcia z otwarcia wystawy – fotograf Mirosław Baryga